Wypalenie zawodowe może dotknąć każdego, niezależnie od wykonywanej pracy. Ryzyko jego wystąpienia jest zazwyczaj większe na stanowiskach kierowniczych czy w zawodach związanych ze stałym kontaktem z innymi ludźmi, ale jego przyczyną może być również np. monotonność pracy. U każdego wypalenie zawodowe będzie objawiać się też nieco inaczej, ale można wyróżnić kilka sygnałów, które pojawiają się najczęściej.
Wypalenie zawodowe: objawy, które powinny cię zaniepokoić. Na to zwracaj szczególną uwagę
Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych, ICD-11, wypalenie zawodowe to syndrom zawodowy, którego efektem jest przewlekły stres w miejscu pracy, z którym nie udało się skutecznie poradzić. Charakteryzuje się trzema wymiarami:
- uczuciem wyczerpania lub wyczerpania energetycznego;
- zwiększonym dystansem psychicznym do pracy lub poczuciem negatywizmu, lub cynizmem związanym z pracą;
- zmniejszoną skutecznością zawodową.
Psycholog Agnieszka Kaszubska z Głównego Inspektoratu Pracy, cytowana przez portal Infor, podkreśla, że objawy wypalenia zawodowego można podzielić na trzy kategorie. Pierwszą z nich są sygnały natury fizycznej, do których zaliczamy m.in. bóle głowy, dolegliwości ze strony układu pokarmowego, problemy ze snem, podwyższone ciśnienie, uczucie ogólnego osłabienia, zmniejszenie odporności organizmu oraz narastające zmęczenie po pracy. Sygnały natury poznawczej to m.in. zmienność nastrojów, ogólne przygnębienie, coraz częściej odczuwane napięcie emocjonalne, poczucie bezradności w pracy oraz obniżenie samooceny, brak wiary w możliwość zmiany trudnej sytuacji czy trudności w skupieniu uwagi na pracy. Istotne są również sygnały natury behawioralnej, czyli zmiany w naszym zachowaniu, takie jak unikanie pracy, udział w konfliktach, spadek wydajności i gorsza organizacja czasu w pracy czy mniejsza dbałość o wygląd zewnętrzny.
Zauważenie powyższych objawów może wiązać się z koniecznością skorzystania z pomocy lekarza pierwszego kontaktu, a w niektórych przypadkach także zaczerpnięciem porady psychologicznej, psychiatrycznej lub psychoterapeutycznej. Istnieje też możliwość uzyskania zwolnienia lekarskiego na wypalenie zawodowe, choć należy pamiętać tu o kilku ważnych rzeczach.
L4 na wypalenie zawodowe? Pamiętaj o tym, jeśli podejrzewasz ten problem u siebie
Wspomniana powyżej klasyfikacja ICD-11 nie zalicza wypalenia zawodowego jako choroby zawodowej, w związku z czym lekarz nie może z tego powodu wystawić L4. Podstawą do zwolnienia lekarskiego będą jednak objawy wypalenia, czyli np. nadmierny stres, bóle głowy, problemy ze snem itd. Jak podaje portal upacjenta.pl, długość takiego zwolnienia będzie zależała od naszej indywidualnej sytuacji, przy czym należy pamiętać, że L4 nie może trwać dłużej niż 182 dni. Ponadto wystawić je może jedynie lekarz psychiatra. Psycholog czy terapeuta nie są do tego uprawnieni.
