Gdzie odnotowano najniższe temperatury? Miasta na liście miejsc, w których termometry wskazały rekordowe pomiary, wcale nie znajdują się na pierwszych lokatach. Ekstrema odnotowywane są bowiem przede wszystkim w lokalizacjach, w których obecność człowieka jest tylko czasowa. Za najzimniejsze miejsce na Ziemi uchodzi rosyjska stacja naukowo-badawcza Wostok na Antarktydzie, będąca jednocześnie biegunem zimna półkuli południowej.
To tu w dniu 21 lipca 1983 roku dokonano rekordowego pomiaru, który wyniósł -89,2 stopnia Celsjusza. Aby pomiar minimalnej lub maksymalnej temperatury powietrza został zweryfikowany i uznany za oficjalny przez Światową Organizację Meteorologiczną, należy dokonać go na wysokości dwóch metrów nad ziemią przy pomocy termometru. Takiego pomiaru dokonano właśnie w 1983 roku i został on uznany za najniższą odnotowaną temperaturę powietrza w historii. Co ciekawe, stacja Wostok już trzykrotnie pobiła swój własny rekord, nie jest więc wykluczone, że w przyszłości zostanie tu odnotowana jeszcze niższa temperatura. Do najzimniejszych miejsc na ziemi należą także: najwyższy szczyt Ameryki Północnej, Denali, gdzie stacja meteorologiczna odnotowała -73 stopnie Celsjusza, a także stacja pogodowa Klinck w północnej części Grenlandii, gdzie 22 grudnia 1991 roku odnotowano -69,6 stopnia Celsjusza, co przez Światową Organizację Meteorologiczną zostało uznane za rekord półkuli północnej i zachodniej.
Jakie zatem są najzimniejsze miasta na świecie? Ranking najzimniejszych miejsc świata zamieszkanych na stałe przez ludzi uwzględnia zwykle nie tylko miasta, ale i wioski. I nic dziwnego, bowiem biegunem zimna półkuli północnej jest aktualnie syberyjska wioska Tomtor, położona w krainie zwanej Jakucją. 14 stycznia 2004 roku odnotowano tu temperaturę -72,2 stopnia Celsjusza.
Niskie temperatury wynoszące poniżej -40 stopni Celsjusza utrzymują się tutaj przez większą część roku. Od października do kwietnia, z uwagi na temperatury spadające poniżej -20 stopni Celsjusza, nie korzysta się tu z samochodów. Mieszkańcy poruszają się z pomocą zaprzęgów lub skuterów. Wioska posiada też małe lotnisko, z którego raz w tygodniu odbywają się loty do Jakucka i Ust-Nery. Mieszkańcy utrzymują się głównie z hodowli reniferów. W okresie mrozów nie działają tu telefony komórkowe, zamarza również elektronika. Te trudne warunki sprawiają, że młodzi ludzie chętnie opuszczają Tomtor. W 2010 roku wioskę zamieszkiwało 1190 osób, a liczba mieszkańców stale się zmniejsza.
Rosyjskie wioski pod względem zimna wyprzedzają najzimniejsze miasta na świecie. Lista miejsc, w jakich odnotowano bardzo niskie temperatury, zawiera nie tylko stację naukowo-badawczą, stację pogodową czy najwyższy szczyt Ameryki Północnej, ale także wioski, w szczególności rosyjskie. Syberyjski Tomtor skradł w 2004 roku tytuł bieguna zimna innej jakuckiej wiosce. Przez niemal 80 lat rekord najniższej temperatury powietrza odnotowanej w miejscowości ze stałą, całoroczną ludnością, należał do wioski Ojmiakon. To tu 26 stycznia 1926 roku termometry wskazały -71,2 stopnia Celsjusza.
Wioska oddalona jest od Tomtoru o około 40 km i zamieszkuje ją niespełna 500 mieszkańców, którzy trudnią się hodowlą reniferów i łowieniem ryb. Nieopodal Ojmiakonu znajdują się gorące źródła, od których pochodzi nazwa miejscowości, oznaczająca w języku jakuckim "niezamarzającą wodę". Najmroźniejszym miejscem w Europie jest z kolei inna rosyjska wioska, Ust'-Szczugier w Republice Komi. To tutaj 31 grudnia 1978 roku termometry wskazały -58,1 stopnia Celsjusza, co uznawane jest za najniższy wynik odnotowany na kontynencie europejskim.
Za najzimniejsze miasto na świecie uznawany jest Jakuck. Leży on w północno-wschodniej Syberii, jest położoną na wiecznej zmarzlinie stolicą Jakucji. Zimy są tutaj bardzo długie i mroźne, a średnia temperatura podczas dnia w styczniu wynosi -38,6 stopnia Celsjusza.
Z samochodów korzysta się poza okresem letnim sporadycznie. Jeśli już komuś uda się uruchomić auto, absolutnie nie powinien gasić silnika, ponieważ ponowne jego uruchomienie może okazać się bardzo trudne. Co ciekawe, szkoły zamykane są dopiero, gdy temperatura spadnie poniżej -52 stopni Celsjusza. Mimo trudnych warunków miasto zamieszkuje blisko 330 tysięcy mieszkańców, z których wielu pracuje dla firmy, prowadzącej w mieście kopalnię diamentów. Oprócz przemysłu wydobywczego (zarówno diamenty, jak i złoto) za źródło utrzymania ludności Jakucka służy przemysł garbarski, spożywczy i metalowy. Najniższa temperatura, jaką wskazały termometry w Jakucku, wynosiła -64,4 stopnia Celsjusza i odnotowano ją w lutym 1891 roku.
A zatem jakie są najzimniejsze miasta na świecie? Obok stolicy Jakucji za jedno z najzimniejszych miejsc na półkuli północnej uchodzi Wierchojańsk. Miasto to położone jest również w Jakucji, mieszka w nim jednak zaledwie około tysiąca osób. Rekord zimna odnotowano tam 7 lutego 1892 roku. Początkowo mówiło się o -69,8 stopnia Celsjusza, ostatecznie jednak wynik ten został zweryfikowany i oficjalny rekord wynosi -67,8 stopnia Celsjusza.
Jako dużo cieplejsze jawi się zatem jedno z najzimniejszych miast Argentyny, Sarmiento. W czerwcu 1907 roku odnotowano tu najniższą w historii temperaturę w Ameryce Południowej. Termometry wskazały -32,8 stopnia Celsjusza. Miano najzimniejszego miasta w krajach Oceanii dzierży Ranfurly. W tym nowozelandzkim mieście 18 lipca 1903 roku termometry wskazały rekordowe -25,6 stopnia Celsjusza. Niewiele wyższa jest najniższa temperatura, jaką kiedykolwiek zaobserwowano w Afryce. Aż -23,9 stopnia Celsjusza pokazały termometry 11 lutego 1935 roku w marokańskim Ifrane, najzimniejszym mieście Afryki.