Islam - na czym polegają najważniejsze zasady islamu? [sunnici i szyici, szahada, 5 filarów islamu]

Islam jest drugą na świecie religią, jeśli chodzi o liczbę wyznawców. Muzułmanie wierzą w jednego Boga, którego nazywają Allahem. Ich świętą księgą jest Koran. Warto poznać ważne zasady ich wiary, które zaczęły się kształtować w VI i VII w.

Sunnici i szyici, czyli odłamy islamu

Sunnici i szyici to podstawowe odłamy islamu, które wykształciły się podczas trwającego wiele wieków rozwoju tej religii. Obecnie ich wyznawców charakteryzuje często niechęć. Przyczynił się do tego polityczny charakter islamu, przekładający się przede wszystkim na rywalizację Arabii Saudyjskiej i Iranu.

Skąd wzięli się sunnici i szyici? Warto pamiętać o kilku kwestiach:

  • Oba religijne odłamy uznają wiarę w Allaha, uznają Mahometa, Koran i pięć filarów islamu;
  • Różni je przede wszystkim historyczna i kulturowa kwestia sukcesji po Mahomecie;
  • Szyici uważają, że władzę powinni dziedziczyć krewni proroka Mahometa, w szczególności potomkowie jego córki Fatimy i Alego. Sukcesja powinna należeć do imamów;
  • Sunnici sądzą, że Mahomet nie wyznaczył następów. Imamowie są zaś jedynie duchownymi, którzy przewodzą modlitwie.

Szacuje się, że obecnie sunnici stanowią od 80 do 90% wszystkich muzułmanów. Ich wersja islamu różni się od szyickiej. Przyczynił się do tego stosunkowo wczesny rozdział. Duże znaczenie ma w ich przypadku modlitwa. Treści religijne czerpią także w dużej mierze z sunny (arab. ''ścieżka'' lub ''droga''). Jest to zbiór opowieści o życiu i dziełach Mahometa. Duże skupiska szyitów żyją w Arabii Saudyjskiej, Indonezji, Egipcie, Algierii, Turcji, Pakistanie i Afganistanie.

Szyici przywiązują wagę raczej do islamskiego prawa, niż pielęgnowania osobistej więzi z Bogiem.  Bardzo duże znaczenie w ich społecznościach mają religijni uczeni, których nazywa się ajatollahami. Łączą władzę świecką i duchowną. 

Szahada, czyli jak stać się muzułmaninem?

W jaki sposób można zostać muzułmaninem? Religia ta nie posiada rozbudowanych rytuałów mających na celu włączenie nowych członków do wspólnoty. Nie ma tu odpowiednika chrztu. Przyjęcie wiary w Allaha wymaga wyłącznie publicznego wypowiedzenia szahady, czyli wyznania wiary, co automatycznie czyni daną osobę "poddanym Allaha". 

Szahada brzmi: "Nie ma Boga oprócz Allaha, a Mahomet jest jego prorokiem". 

5 filarów islamu

W najbardziej rozpowszechnionym islamie sunnickim obowiązuje 5 filarów islamu. Podstawowe zasady wiary to:

  • Wyznanie wiary, czyli szahada. Jej wypowiedzenie jest warunkiem dostatecznym do tego, aby można było uznać kogoś za wierzącego muzułmanina. W przypadku szyitów szahada zawiera zwykle dodatkowe słowa: "Ali jest przyjacielem Boga".
  • Modlitwa odmawiana pięciokrotnie w ciągu dnia. Odprawiana jest z twarzą skierowaną w kierunku Mekki.
  • Jałmużna. Niewielka część dochodów muzułmanina ma być przeznaczona na pomoc ludziom biednym.
  • Post. Miesiącem postu jest ramadan. Wszyscy muzułmanie oprócz dzieci, kobiet w ciąży, osób chorych i w podróży muszą powstrzymywać się od spożywania posiłków i palenia tytoniu od wschodu do zachodu słońca.
  • Pielgrzymka hadżdż do Mekki. Każdy muzułmanin powinien ją odbyć przynajmniej raz w ciągu całego życia. 

Główne zasady islamu

Jakie są główne zasady islamu? Jakimi dogmatami odznacza się ta religia? Do najważniejszych można zaliczyć:

  • Wiarę w jedynego Boga Allaha, który pozostaje bezpotomny. Ma być to rozróżnienie pomiędzy islamem a chrześcijaństwem. 
  • Wiarę w Anioły - wymienia się tu np. znanych także z wierzeń chrześcijańskich archaniołów Dzibrila i Michaila (Gabriela i Michała).
  • Wiarę w świętą księgę Koran. Poniekąd uznaje się tu także Torę i Ewangelię, które zostały jednak według muzułmanów zniekształcone przez wyznawców judaizmu i chrześcijaństwa.
  • Wiarę w proroków. Przede wszystkim chodzi tu o Mahometa, ale uznawani są także Adam, Abraham, Mojżesz czy Jezus. Ostatni nie jest jednak zbawicielem i synem Boga, ale wzorem muzułmanina.
  • Wiarę w Sąd Ostateczny. Będą na nim sądzeni przez Boga wszyscy ludzie.
  • Wiarę w wolę bożą. Każde dobro lub zło przydarzające się człowiekowi dzieje się z woli Boga. 

Kobieta w islamie

Status kobiety w islamie jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych elementów związanych z tą religią. Oczywiście różni się on w zależności od kraju i odłamu islamu: skrajnie różna będzie pozycja kobiety w Turcji czy Albanii, odmienna zaś w Arabii Saudyjskiej lub Afganistanie. Co do zasady religia ta odznacza się skrajnym patriarchalizmem i negowaniem podstawowych praw społecznych kobiet w rozumieniu europejskim.

Zobacz też: Co to jest ramadan? Kiedy się zaczyna i na czym polega?

Więcej o:
Copyright © Agora SA