W sylwestra, jak co roku, wiele osób będzie puszczać sztuczne ognie. Niebo rozświetli się różnymi kolorami, a w całym kraju będzie huczeć od wystrzałów. Choć fajerwerki zakorzeniły się w noworocznej kulturze już lata temu, to niewielu osób wie, z czego są zrobione.
Zainteresował Cię ten temat? Więcej podobnych artykułów przeczytasz na stronie głównej Gazeta.pl
Z czego robi się fajerwerki? Pierwsze pokazy sztucznych ogni odbyły się wieki temu
Pierwsze pokazy sztucznych ogni odbywały się w Chinach na dworze cesarskim w XII wieku. Wykorzystywano wówczas do tego zwykły proch, który później w Europie służył jako proch strzelniczy. Z kolei w Polsce race wystrzelono po raz pierwszy najprawdopodobniej w 1566 roku, gdy urodził się Zygmunt III Waza. Polskiej szlachcie bardzo spodobała się ta forma rozrywki, dlatego z czasem fajerwerki stały się nieodłącznym elementem hucznych zabaw. Wystrzelono je m.in. w ramach uczczenia zwycięstwa pod Wiedniem w 1683 roku oraz po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. Początkowo proch, wykorzystywany do stworzenia sztucznych ogni, uzyskiwano z połączenia miodu, siarki i saletry. Później zastąpiono miód węglem drzewnym. To właśnie proch, siarka i aluminium odpowiadają za charakterystyczny huk, który powstaje podczas spalania tlenków ołowiu i bizmutu. Z kolei gwizd, jaki słyszymy, gdy petarda leci w górę, jest wytwarzany poprzez dodanie kwasu galusowego, salicylanu sodu, benzoesanu potasu i kwasu pikrynowego.
Zastanów się, nim wystrzelisz fajerwerki. Czy pokazy sztucznych ogni są potrzebne?
To, co sprawia, że sztuczne ognie tak pięknie wyglądają na niebie, to ich kolor. Konkretne barwy uzyskuje się dzięki dodaniu jonów niektórych metali:
- zielony - związki baru,
- żółty - związki sodu,
- czerwony - stront,
- niebieski - miedź,
- fioletowy - miedź i stront,
- srebrny i biały - mieszanka magnezu i aluminium.
Choć puszczanie fajerwerków z okazji nadejścia nowego roku stało się już tradycją, to wiele osób rezygnuje z tego zwyczaju. Przede wszystkim petardy są niebezpieczne. Szpitale w sylwestra pękają w szwach od nagłych przypadków uszkodzeń ciała z powodu zbyt wcześnie wystrzelonych rac lub poparzeń. Sztuczne ognie stwarzają również zagrożenie dla zwierząt. W noc sylwestrową ginie wiele ptaków, a dzikie zwierzęta lub domowi pupile uciekają w popłochu przed hukiem wystrzałów, których nie rozumieją. Nim zakupisz fajerwerki na sylwestra zastanów się dwa razy, czy rzeczywiście potrzebujesz ich do dobrej zabawy.
