Czym w ogóle jest emerytura i kiedy przysługuje?
Emerytura jest świadczeniem finansowym z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i przysługuje tym osobom, które pracowały zawodowo i podlegały ubezpieczeniu społecznemu. Otrzymuje się je po osiągnięciu stosownego wieku. W obecnym stanie prawnym w przypadku kobiet jest to 60 lat, a w przypadku mężczyzn - 65 lat, choć przepisy przewidują pewne wyjątki.
Na czym polega waloryzacja emerytur?
Najogólniej mówiąc waloryzacja emerytur polega na przystosowaniu wysokości rent i emerytur do rosnących kosztów i inflacji. Co roku, najpóźniej do dnia 1 marca, musi być przeprowadzona. Waloryzacja przebiega w ten sposób, że mnoży się kwotę świadczenia i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji. Ten ostatni termin zaś oznacza średnioroczny wskaźnik cen i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym, który powiększa się o wartość wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.
Czym są emerytury stażowe?
Emerytury stażowe są pomysłem na wcześniejszą możliwość otrzymania świadczenia emerytalnego, co jednak w obecnych realiach społeczno - gospodarczych, nie jest możliwe do przeprowadzenia. Różnica w porównaniu do tradycyjnych emerytur miałaby być taka, że trzeba by było mieć odpowiedni staż pracy. W przypadku kobiet byłoby to 35 lat, a w przypadku mężczyzn - 40 lat. W praktyce wyglądałoby to tak, że np. kobieta, która zaczęła pracować mając 20 lat, na emeryturę mogłaby przejść w wieku 55 lat. Byłoby to rozwiązanie zatem dla osób, które wcześnie rozpoczęły wykonywanie pracy zarobkowej. Wskazano również dodatkowe kryterium, które należy spełnić. Mianowicie trzeba uzbierać minimalny kapitał, który przełożony będzie na minimalną emeryturę. Choć miałaby istnieć możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę, to osoby, które by z niej skorzystały, nie dostałyby wysokiego świadczenia.
13 emerytura - kiedy i komu przysługuje?
Dla osób znajdujących się na emeryturze, zwłaszcza tych, które nie mogą już pozostawać aktywne zawodowo, 13 emerytura może być bardzo istotnym świadczeniem. Jest to dodatkowa wypłata dostępna dla emerytów i rencistów. Wypłacana zaś jest w kwocie odpowiadającej wysokości najniższej emerytury. Nie przysługuje ono jednak wtedy, gdy np. ktoś posiada prawo do emerytury lub renty, ale świadczenia te zostały co do jego osoby zawieszone na dzień 31 marca każdego roku.
14 emerytura - co warto o niej wiedzieć?
Natura tego świadczenia jest interesująca, albowiem w przeciwieństwie do 13 emerytury, długo nie była uregulowana prawnie. Jest to świadczenie wypłacane z urzędu, nie ma potrzeby donoszenia żadnych druków czy wniosków. Jej maksymalna wysokość jest równa minimalnej emeryturze obowiązującej w danym roku kalendarzowym i wypłacana jest osobom ze świadczeniem do 2900 brutto. Natomiast minimalna 14 emerytura to kwota 50 zł i jeśli z wyliczeń wynikała mniejsza, to nie była przyznawana wcale.
500 plus dla seniora, czyli świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji
500 plus dla seniora przysługuje osobom, które ukończyły 18 lat i które mają niezdolność do samodzielnej egzystencji stwierdzoną stosownym orzeczeniem lekarskim, czyli:
- orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji albo
- orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji albo
- orzeczenie o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji albo
- orzeczenie o niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji.
Nazwa samego świadczenia pochodzi od jego wartości, albowiem jest ono w wysokości nie wyższej niż 500 zł miesięcznie. Jest tutaj jednak również kryterium progu dochodowego - jeśli zostanie ono przekroczone, to świadczenie nie przysługuje. Próg dochodowy na dzień 1 marca 2023 r. to kwota 2157,8 zł.
Dodatek do emerytury po 65 roku życia - czy są jeszcze jakieś dodatkowe świadczenia?
Jednym z nich jest wspomniane już wyżej 500 plus dla seniora. Kolejnym dodatkiem do emerytury po 65. roku życia dla mężczyzn i dla kobiet po 60. roku życia jest dodatek 200 plus. Jest to świadczenie wypłacane dla seniorów, który byli strażnikami ochotnikami i ratownikami górskimi. Pieniądze te otrzymuje się dożywotnio bez względu na wysokość innych świadczeń, ale nie jest przyznawane z urzędu - należy złożyć stosowny wniosek. Należy też spełnić warunek czynnej służby w akcjach ratowniczych przez okres minimum 25 lat w przypadku mężczyzn i 20 lat w przypadku kobiet.
Zobacz też: Emeryci, którzy dorabiali, mogą dopłacić do PIT. Znamy kwoty. "Zaskoczenie, niedowierzanie, rozpacz"
