Niektóre małżeństwa decydują się na ustanowienie rozdzielności majątkowej, która pozwala na dokonanie jasnego i klarownego podziału posiadanego przez każdą ze stron majątku. Aby proces ten mógł zostać zrealizowany, muszą zostać spełnione konkretne warunki.
Co to jest rozdzielność majątkowa?
Rozdzielność majątkowa to stan prawny pomiędzy małżonkami w małżeństwie lub innej formie związku małżeńskiego, w którym dochodzi do rozdzielenia ich majątku. W jej ramach obie osoby decydują o rodzaju podziału swojego wspólnego majątku na osobiste własności. Celem stosowania rozdzielności jest uregulowanie praw i obowiązków majątkowych między małżonkami.
Co istotne, kwestia rozdzielności majątkowej dotyczy tylko i wyłącznie majątku. Wyłączone z niej są inne aspekty wspólnego pożycia, takie jak opieka nad dziećmi czy alimenty. W obu tych przypadkach podział praw i obowiązków regulują odrębne przepisy.
Jakie są rodzaje rozdzielności majątkowej?
W polskim prawie wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje rozdzielności majątkowej:
- ustawowa rozdzielność majątkowa (ogólna) - zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, o ile nie zostało to inaczej ustalone poprzez umowę między małżonkami, każdy z nich posiada swój odrębny majątek, którym samodzielnie zarządza. Jeśli dojdzie do rozwodu lub separacji, mienie najczęściej dzielone jest na pół. W wyjątkowych sytuacjach sąd może orzec inny podział,
- umowna rozdzielność majątkowa - sporządzana jest w formie aktu notarialnego i określa szczegółowe zasady podziału majątku pomiędzy małżonkami. Mogą oni ustalić dokładny zakres majątku, który stanowi ich wspólną część, a także składniki, które są odrębne dla każdego z nich. Ten rodzaj rozdzielności zapewnia bardziej elastyczne ustalenie zasad podziału majątku od ogólnej rozdzielności.
Gdzie się załatwia rozdzielność majątkową i ile ona kosztuje?
Kwestię rozdzielności majątkowej małżonkowie mogą załatwić na terenie każdej działającej na terenie Polski kancelarii notarialnej. Odpowiedzialnym za potwierdzenie zawarcia rozdzielności jest natomiast notariusz.
Koszt załatwienia rozdzielności majątkowej jest uzależniony od kilku czynników. Zazwyczaj jednak za dokonanie jej na drodze umowy notarialnej należy zapłacić około 500 zł, o ile proces ten dokonywany jest przed zawarciem ślubu. Jeśli wspólność majątkowa już istnieje, a zatem małżonkowie są już po ślubie, wówczas do taksy notarialnej należy doliczyć dodatkową kwotę, która jest uzależniona od wielkości posiadanego majątku. Jeśli sprawa jest rozstrzygana na drodze sądowej, kwota stała wynosi 200 zł.
Od kiedy obowiązuje rozdzielność majątkowa po rozwodzie?
Rozdzielność majątkowa po rozwodzie może zacząć obowiązywać od momentu, w którym zostanie osiągnięta prawomocność orzeczenia rozwodowego. Oznacza to, że po uzyskaniu takiego orzeczenia małżonkowie nie stanowią już wspólności w sensie prawnym. Gdy rozwód się uprawomocni, wówczas wspólny majątek podlega podziałowi w zgodzie z przepisami o rozdzielności majątkowej.
Po rozwodzie kwestia uregulowania podziału majątku nie jest automatyczna - małżonkowie muszą podjąć konkretne działania, aby weszła ona w życie. Często dochodzi do tego na podstawie wzajemnej umowy, ale także poprzez zwrócenie się do sądu o ustalenie podziału majątku, jeśli małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia.
Zobacz też: Rozdzielność majątkowa a ulga na dziecko 2023. Ile można odliczyć?
