Jeszcze w 2019 roku podawano, że przez smog rocznie umiera 45 tys. Polaków. Okazuje się, że szacunki były zaniżone. Naukowcy z Uniwersytetu Harvarda i University Collage London alarmują, że na każde pięć zgonów na świecie jeden jest powodowany przez zanieczyszczenia powietrza związane ze spalaniem paliw kopalnych.
Badania opublikowane w czasopiśmie Environmental Research pokazują, że z powodu zanieczyszczenia powietrza umiera ponad 8,7 mln ludzi na świecie. Według autorów badania niechlubnym liderem pod względem śmierci z powodu smogu w Europie jest Polska. Udział zgonów związanych z zanieczyszczeniem powietrza wynosi 23,8 proc., co przekłada się na 93 842 zgonów rocznie. To dwukrotnie więcej, niż sądziliśmy do tej pory.
Dane opublikowane w czasopiśmie Environmental Research niemal pokrywają się z wynikami rankingu IQair, szwajcarskiej firmy specjalizującej się w systemach oczyszczania powietrza. Zbadali oni, w których miastach norma zanieczyszczeń PM2,5 jest najbardziej przekroczona.
Niewielkie miasteczko liderem rankingu
W europejskim zestawieniu na pierwszym miejscu znalazło się polskie dwudziestotysięczne miasteczko na Śląsku – Orzesze (średnia 44,1 mikrogramów/m sześc.), w styczniu, listopadzie i grudniu osiągając rekordowe pomiary odpowiednio: 92,9, 81,5 i 96,3 ng/m sześc. W kolejnych trzech miesiącach wyniki nie były wiele lepsze. Jedynie w lipcu poziom zanieczyszczenia mieścił się w normie WHO, która dla pyłu PM2,5 wynosi 0-10 ng/m sześc.
W czołowej 50 znalazło się jeszcze siedem innych polskich miast. Na 14. miejscu rankingu uplasowała się miejscowość Goczałkowice-Zdrój (średnia 33,6 ng/m sześc.), na 23. miejscu Ksawerów (28,7 ng/m sześc.), na 37. Racibórz (24,9 ng/m sześc.), na 38. Bielsko-Biała (24,7 ng/m sześc.), dwa oczka niżej uplasował się Zgierz ze średnim zanieczyszczeniem powietrza wynoszącym 24,5 ng/m sześc., na 44. miejscu znalazły się Olbrachcice z parametrem 24.1 ng/m sześc. Oczko przed pięćdziesiątym miejscem znalazła się Dębica ze średnim odczytem zanieczyszczenia powietrza wynoszącym 22,9 ng/m sześc.
W europejskim "plebiscycie wstydu" prym poza Polską wiodą również Bałkany i Włochy.
Chiny, Indie i Pakistan
W światowym rankingu zaskoczeń nie znajdziemy. Z zestawienia wynika, że największa chmura smogu unosi się nad chińskim miastem Hotan, które otwiera zestawienie, jeśli chodzi o najbardziej zanieczyszczone powietrze w Azji. Na tym kontynencie przodują Chiny, Indie i Pakistan. Spośród 50 najbardziej zanieczyszczonych miast, tylko trzy nie znajdują się w tych państwach.
W światowym zestawieniu Orzesze znalazło się na 152. miejscu. Przed miejscowością Hapur z Indii i za Huayin z Chin.
Ranking dużych miast
540 dużych miast ze 182 krajów na całym świecie przeanalizowała także inna firma Smart Air i stworzyła ranking "25 najbardziej zanieczyszczonych miast świata" 2020 r. Na pierwszym miejscu plasuje się miejscowość Ghaziabad w Indiach, na drugim Lahore w Pakistanie, na trzecim Delhi. Na kolejnych pojawiają się indyjskie miasta Lucknow i Muzaffarnagar. Na 6. Dhaka w Bangladeszu, na 7. Antakya w Turcji, na 8. indyjskie Hapur. W pierwszej dziesiątce wymieniane jest także pakistańskie miasto Peszawar i Kampala w Ugandzie.
Spośród 25 najbardziej zanieczyszczonych miast świata dziewięć znajdowało się w Chinach (Anyang, Shijiazhuang, Xuchang, Xinxiang, Zhengzhou, Taiyuan, Xian, Tianjin, Jinan), a siedem w Indiach. To jednak cztery z pięciu najbardziej zanieczyszczonych miast w 2020 roku znajdują się w Indiach.
W rankingu znajdziemy także polskie akcenty. Katowice znalazły się na 189. pozycji (59,95 ng/m sześc.), Tarnów na 199 (58,31 ng/m sześc.) a Warszawa na 210 (56,62 ng/m sześc.).
- Milionów przedwczesnych zgonów na świecie, a dziesiątek tysięcy zgonów w Polsce można byłoby uniknąć każdego roku, redukując spalanie paliw kopalnych i zamieniając je czystymi źródłami energii - komentował w rozmowie z Gazetą Wyborczą Biz prof. Michał Krzyżanowski, profesor wizytujący w Szkole Zdrowia Publicznego Imperial Collage London.
- Zanieczyszczenie powietrza to niewidzialny zabójca - zauważył w rp.pl Neelu Tummala, laryngolog ze Szkoły Medycyny i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jerzego Waszyngtona.
Źródło: iqair.com / Gazeta Wyborcza Biz / rp.pl / Smart Air
