Parki narodowe w Polsce
Parki narodowe w Polsce są jedną z form ochrony przyrody. W zgodzie z polskim prawem chodzi tu o obszary:
- wyróżniające się szczególnymi walorami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi, edukacyjnymi i społecznymi;
- o powierzchni przynajmniej 1000 ha;
- w całości chroniące przyrodę i krajobraz.
W obrębie parku istnieją wydzielone obszary o różnym reżimie ochrony przyrody. Mowa o obszarach ochrony ścisłej, czynnej i krajobrazowej. Wokół parku wyznacza się otulinę, która może być wyodrębniona z obszaru okręgów łowieckich. Ruch turystyczny w parku może się odbywać, ale jest on kierowany na określone szlaki turystyczne. Najstarszymi polskimi parkami narodowymi są Pieniński i Białowieski, które powstały w 1932 r. Warto przyjrzeć się charakterystykom niektórych spośród polskich parków.
Ojcowski Park Narodowy
Ojcowski Park Narodowy powstał w 1955 r. Położony w Małopolsce, na Wyżynie Olkuskiej, liczy sobie 21,46 km². Umiejscowienie zaledwie 16 km od Krakowa sprawia, że jest ważną atrakcją turystyczną. Jest to przy tym najmniejszy z polskich parków narodowych, którego symbolem jest nietoperz. Kojarzy się go oczywiście z bogatą rzeźbą terenu i licznymi skałami zbudowanymi z twardych wapieni takimi, jak Maczuga Herkulesa, Igła Deotymy czy Brama Krakowska. Znajdują się tu także inne ciekawe zjawiska krasowe, choćby jaskinie z najsłynniejszą Jaskinią Łokietka. Znaleziono tu liczne ślady bytowania ludzi prehistorycznych, bardzo różnorodna jest przyroda (11 tys. gatunków zwierząt, 950 gatunków roślin, 1200 grzybów i porostów).
Kampinoski Park Narodowy
Kampinoski Park Narodowy utworzono w 1959 r. na terenie Kotliny Warszawskiej. Liczy sobie 385,44 km². Co roku odwiedza go ponad 1 milion turystów. W 2000 r. został wpisany na światową listę rezerwatów biosfery UNESCO. Mówi się o nim jako o ''zielonych płucach Warszawy'', bo chroni naturalny obszar Puszczy Kampinoskiej. Krajobraz płaskiej niziny i lasu wzbogacają tutaj unikalne wydmy śródlądowe. Symbolem parku jest łoś. Chroni się tu także m.in. wydry, bobry, rysie, wilki, nietoperze, dziki i jelenie. Nie brakuje też ptaków takich, jak żurawie, sowy błotne czy orliki krzykliwe. Lasy zajmujące 73 proc. parku to miejsce występowania wielu roślin - naliczono 1442 gatunki.
Tatrzański Park Narodowy
Powołanie Tatrzańskiego Parku Narodowego miało miejsce w 1955 r. Łącznie obejmuje 211,64 km² i posiada swój odpowiednik po słowackiej stronie. Rzadkie gatunki roślin i zwierząt przyciągają tu turystów tak samo, jak wyjątkowe widoki. Do najpopularniejszych obiektów należą Giewont, Morskie Oko i Kasprowy Wierch. Również tutaj można podziwiać wodospad Siklawę i Dolinę Pięciu Stawów. Występuje tu roślinność piętrowa. Do szczególnie interesujących gatunków zwierząt należą kozica, świstak, orzeł przedni i pomurnik.
Słowiński Park Narodowy
Słowiński Park Narodowy utworzono w 1967 r. na obszarze 327,44 km² położonych w województwie pomorskim. Obejmuje m.in. Mierzeję Łebską. Występują tutaj nadmorskie jeziora, bagna, łąki, torfowiska, nadmorskie bory i lasy. Charakterystyczne dla Słowińskiego Parku Narodowego są ruchome wydmy. Jego symbolem jest zaś mewa srebrzysta. Chroni się tu nie tylko rośliny i zwierzęta, ale przede wszystkim nadmorski krajobraz z ruchomymi wydmami na czele. Występuje tu 920 gatunków roślin, 500 gatunków grzybów i 260 gatunków ptaków.
Biebrzański Park Narodowy
Biebrzański Park Narodowy powstał w 1993 r. i jest największym w Polsce - liczy sobie 592,23 km² powierzchni. Chroniona dolina rzeki Biebrzy jest znana z licznych rozlewisk i bagien. Spotyka się tu także zbiorowiska leśne, szuwary i torfowiska. Wśród rzadkich typów roślinności pojawiają się m.in. storczyki, widłaki i rosiczki. Występuje tu 49 gatunków ssaków i 271 gatunków ptaków. Jednocześnie Biebrzański Park Narodowy odznacza się niebywale bogatą różnorodnością motyli, których jest tu 700 gatunków. Ptaki to m.in. bataliony będące symbolem parku, bekasiki, sowy błotne, żurawie, orliki krzykliwe i kuliki wielkie.
Karkonoski Park Narodowy
Karkonoski Park Narodowy ma 59,51 km², utworzono go zaś w 1959 r. Położony w województwie dolnośląskim, chroni przyrodnicze walory Karkonoszy. Chodzi m.in. o przyrodę nieożywioną pod postaciami gołoborzy, torfowisk wysokich czy kotłów polodowcowych. Na terenie parku rośnie ponad 1000 gatunków rośli. Występuje tutaj również 40 gatunków ssaków i 90 ptaków. Żyją tutaj muflony introdukowane z Korsyki, ale także różne gatunki sów, cietrzewie, głuszce i aż 16 gatunków nietoperzy. Po czeskiej stronie granicy również utworzono park narodowy.
