W dobie internetu mamy możliwość znaleźć odpowiedzi na większość naszych pytań. Najważniejsze to umieć je zadać i wiedzieć, gdzie szukać. Dotyczy to również historii naszego nazwiska. Istnieją strony internetowe, dzięki którym dowiemy się, z jakiej części świata pochodzimy, a może nawet się okazać, że mamy pochodzenie szlacheckie.
Skąd się wzięło moje nazwisko? Historia powstawania nazwisk
W miarę powiększającego się społeczeństwa uznano, że imiona nie są już wystarczającym odpowiednikiem identyfikacyjnym dla danego człowieka. Aby można było rozróżniać jednych od drugich, wprowadzono używanie nazwisk, które powstawały od nazw wykonywanych zawodów, posiadanych ziem czy też imion ojców. Ta zasada początkowo dotyczyła głównie osób, które miały w posiadaniu majątki, w związku z czym była im potrzebna szczegółowa identyfikacja. Dawni szlachcice należeli do takich osób, ponieważ dziedziczyli ziemię, udzielali się politycznie i uczestniczyli w transakcjach handlowych.
Pragnąc odszukać historie swojego nazwiska i pochodzenia rodziny, można udać się do lokalnych archiwów państwowych, miejskich czy też gminnych lub powiatowych. Jednak w dobie cyfryzacji istnieją także dużo prostsze i wygodniejsze sposoby na pozyskanie tych informacji. W tym celu należy wejść na portal dane.gov.pl i otworzyć zakładkę ludność i społeczeństwo. Po przekierowaniu na stronę w wyszukiwarce fraz wpisujemy nazwiska występujące w rejestrze PESEL i w ten sposób otrzymujemy dostęp do zbioru wszystkich nazwisk damskich i męskich. Rejestr był aktualizowany w 2023 roku.
Z dostępnych danych wynika, że przykładowo nazwisko Nowak, jest najpopularniejszym w Polsce i w 2023 roku nosiło je 200 tysięcy osób. Innymi popularnymi nazwiskami w Polsce są: Kowalski, Kamiński, Wójcik, Woźniak, Szymański. Szacuje się, że istnieje 540 tysięcy różnych nazwisk na terenie naszego kraju.
Jakie nazwiska są szlacheckie? Masz dwie możliwości
Mówi się, że polskie nazwiska, które są zakończone na -cki i -ski mają pochodzenie szlacheckie. Jest to jakaś część prawdy, ale nie jej całość. Początkowo przy tworzeniu nazwisk te z końcówkami -cki i -ski faktycznie powstawały z myślą o szlachcicach. Jednak z czasem, kiedy nadawanie drugiego członu przy imieniu stawało się popularne i zaczęli je przyjmować mieszczanie, a kolejno chłopi, którzy także wykorzystywali te końcówki. Trudno więc ustalić, czy przykładowy Kowalski zawdzięcza swoje nazwisko szlacheckiemu posiadaniu wsi Kowale, czy może jednak wykonywanemu zawodowi kowala.
Jeśli jednak zależy nam na poznaniu pochodzenia naszego nazwiska, możemy wejść na stronę nazwiska.ijp.pan.pl, która została utworzona przez Instytut Języka Polskiego PAN. W pole wyszukiwania należy wpisać nazwisko. Przechodząc w szczegóły, dowiemy się, ile jest osób o takim samym nazwisku i w jakiej części polski jest ono najpopularniejsze. Znajdziemy również historyczne zapisy i potencjalną genezę naszego nazwiska. W ciekawostkach można zapoznać się z odpowiednimi formami odmiany naszego drugiego członu identyfikacji.
