Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy pająki w Polsce mogą stanowić zagrożenie dla człowieka. Warto wiedzieć, czy strach, jaki wzbudzają w niektórych z nas, ma swoje uzasadnienie.
Jadowite pająki w Polsce - co warto o nich wiedzieć?
Czy jadowite pająki w Polsce to norma i czy stanowią one zagrożenie dla człowieka? Zdecydowanie nie. Rodzime pająki znacznie różnią się od gigantów, które można spotkać np. w Australii i Ameryce. Jednakże i w Polsce, wśród ponad 800 sklasyfikowanych gatunków pająków, spotkać można pająki jadowite, mniej lub bardziej groźne dla człowieka.
Pająki same w sobie stanowią zagrożenie dla osób cierpiących na arachnofobię – i nie ma dla nich znaczenia czy dany pająk jest jadowity, czy nie, czy jest gatunkiem agresywnym, czy też nie powinien atakować. Paniczny strach przed napotkanym pająkiem może doprowadzić nawet do zawału serca. Jednak w każdym innym przypadku żaden domowy pająk nie powinien wyrządzić nam krzywdy. Oczywiście, ukąszenie pająka może być bolesne i prowadzić do silnej reakcji anafilaktycznej. Zwykle jest tak jednak w przypadku egzotycznych czy napływowych gatunków. Takich, jak choćby tarantula ukraińska, mylona często z wymykiem szarawym lub ptasznikiem.
Tarantula jest nie tylko jadowita, ale i agresywna, z pomocą jadu paraliżuje małe ofiary i wysysa ich wnętrze. Tarantula ukraińska może ugryźć człowieka – towarzyszyć temu będzie ból, widoczne ślady po ugryzieniu oraz długotrwała opuchlizna.
Pająki w Polsce: domowe choć niemile widziane
Jakie są najpopularniejsze pająki w Polsce? Domowe gatunki są znane niemal każdemu z nas, choć zapewne z ich nazwaniem wielu miałoby problem. Najpopularniejszym gatunkiem występującym w polskich mieszkaniach i domach jest kątnik domowy, obok niego często pojawia się nasosznik trzęś i zyzuś tłuścioch. W piwnicach i innych wilgotnych i ciepłych miejscach spotkać można sidlisza piwnicznego. Na elewacjach i w ogrodach pojawiają się natomiast krzyżaki.
Największy pająk w Polsce
Jaki jest największy pająk w Polsce? O palmę pierwszeństwa w tym względzie walczą trzy gatunki: krzyżak, bagnik i kątnik.
Krzyżak łąkowy często spotykany jest w ogrodach i na łąkach. Jego ciało osiąga długość 2,5 cm, a waga może wynosić nawet 2,5 g. Ma jednak dość krótkie odnóża, co sprawia, że inne pająki wydają się większe.
Długość ciała bagnika przybrzeżnego osiąga zwykle 2,2 cm, ale wraz z odnóżami jest to już 7 cm, przez co często jest on uznawany za największego pająka w Polsce.
Jednak przy długości ciała do 1,8 cm i osiąganym wraz z odnóżami nawet 10 centymetrom długości to kątnik domowy jest największym polskim pająkiem.
Najbardziej jadowity pająk w Polsce
Jaki jest najbardziej jadowity pająk w Polsce? Warto pamiętać, że spośród 51 tysięcy gatunków pająków na świecie zaledwie około 200 ma jad na tyle silny, by mógł on zagrozić zdrowiu lub życiu człowieka. W większości przypadków jad pająków żyjących w Polsce jest dla człowieka kompletnie niegroźny, a po ukąszeniu nie pozostanie nawet ślad.
Wśród pająków jadowitych niebezpieczne dla człowieka mogą być te, które posiadają jad:
- neurotoksyczny (powodujący paraliż)
- hemolityczny (uszkadzający naczynia krwionośne)
- cytotoksyczny (wywołujący trudno gojące się rany).
Tylko trzy rodzime gatunki mogą być dla człowieka niebezpieczne. Prym wiedzie w tym wypadku sieciarz jaskiniowy.
Jest najbardziej jadowitym żyjącym naturalnie pająkiem w Polsce. I choć jego jad nie jest śmiertelny, to skutki ukąszenia mogą być nieprzyjemne i bolesne, podobnie jak w przypadku ukąszenia szerszenia.
Pozostałe jadowite pająki to tygrzyk paskowany (skutki jego ukąszenia porównywalne są z ukąszeniem osy) i kolczak zbrojny, którego jad jest śmiertelny dla owadów. Człowiek ukąszony przez kolczaka skarży się na piekący ból, osłabienie, dreszcze i stan zapalny. Jest to także jedyny żyjący w Polsce pająk, którego jad może wywołać objawy zatrucia.
Mniej jadowite rodzime gatunki pająków, to:
- krzyżak ogrodowy – po ukąszeniu pojawia się opuchlizna
- sidlisz piwniczny – bolesne i swędzące zaczerwienienie.
Pająki w Polsce, które gryzą
Wbrew pozorom, pająki w Polsce, które gryzą, są stosunkowo rzadkim zjawiskiem. A to dlatego, że tylko w przypadku nielicznych pająków ich szczękoczułki są w stanie przebić ludzką skórę. Pająkiem, który może ugryźć w sytuacji bezpośredniego zagrożenia, jest kątnik. Jego ugryzienie jest bolesne i może pozostawić czerwone ślady, które powinny zniknąć po kilku dniach, w rzadszych przypadkach możemy mieć do czynienia z długo gojącymi się ranami.
W piwnicach narażeni jesteśmy na ugryzienie sieciarza jaskiniowego. Na baczności powinni mieć się przede wszystkim alergicy, gdyż ugryzienie tego pająka może prowadzić do gwałtownej reakcji anafilaktycznej, choć na szczęście nie jest to częste.
W piwnicach i ogrodowych altanach boleśnie może ugryźć także sidlisz piwniczny. Choć jego jad nie jest niebezpieczny dla ludzi, to ukąszenie może wywołać stan zapalny z uwagi na przenoszone bakterie. W domach rzadko pojawia się natomiast kolczak zbrojny – na jego ugryzienie narażeni jesteśmy na łąkach, polach oraz w wysokich trawach.
Na terenach zielonych ugryźć nas może również krzyżak ogrodowy, tygrzyk paskowany i od pewnego czasu pojawiająca się w Polsce tarantula ukraińska, nad wodą boleśnie pokąsać może natomiast topik.
Zobacz też: Jak widzą psy? Wybierając zabawki dla naszego pupila, warto wykorzystać tę wiedzę
