Zagadka sandomierskich szachów rozwiązana. Badania genetyczne dały zaskakującą odpowiedź

Szachy sandomierskie uznawane są jeden z najcenniejszych polskich zabytków tego typu. Do te pory podejrzewano, że są one wykonane z kości egzotycznych zwierząt, np. kości słoniowej. Teraz jednak naukowcom udało się przeprowadzić badania DNA, które wykazały, że użyto kości aż trzech różnych zwierząt.

Przełomowego odkrycia dokonała dr Danijela Popovic wraz z zespołem badawczym z Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego. Wyniki przeprowadzonych analiz genetycznych przedstawiała wraz z dr Wojciech Rajpold z działu archeologicznego Muzeum Zamkowego w Sandomierzu na konferencji prasowej w czwartek 23 marca 2023. O informacjach przedstawionych na spotkaniu pisze m.in. Wprost oraz TVN24.

Zobacz wideo Niecodzienne znalezisko w samym centrum miasta. Ma ponad 500 lat. Zobaczyliśmy je z bliska

Więcej podobnych artykułów przeczytasz na stronie głównej Gazeta.pl.

Szachy sandomierskie. Jeden z najważniejszych zabytków w Polsce

Jak informuje Muzeum Zamkowe w Sandomierzu, szachy sandomierskie powstały prawdopodobnie w XII wieku lub w pierwsze połowie wieku następnego. Odkryto je natomiast w 1962 na Wzgórzu św. Jakuba w trakcie wykopalisk archeologicznych. Co ciekawe, szachy są wykonane w stylu muzułmańskim.

Dawniej sądzono, że znalezisko mogło mieć związek z wyprawą Henryka Sandomierskiego do Ziemi Świętej w 1155 roku, jednak dziś jako jedno z wytłumaczeń uważa się obecność Sandomierza na szlaku łączącym Kijów z Europą Zachodnią, ewentualnie łączy z przybyciem do Sandomierza braci dominikanów

- czytamy na stronie muzeum.

Na wyjątkowość tego znaleziska wpływa fakt, że szachy są niemal kompletne. Z 32 bierek, które stanowią cały zestaw, nie udało się odnaleźć zaledwie trzech sztuk.

 

Archeolodzy odczytują szachy a sandomierskie. Odkrycie zaskakuje 

Do badań DNA wybrane zostały trzy pionki, a próbki pobrano w połowie 2022. Ze względu na wiek przedmiotów zawartość materiału genetycznego była niewielka i trudna do analizy, jednak ostatecznie udało się ustalić, z jakich gatunków zwierząt zostały wykonane bierki. Okazuje się, że komplet charakteryzujący się wyraźniejszymi zdobieniami wykonano z kości konia domowego, natomiast drugi z nich powstał z kości krowy. Trzeci pionek prawdopodobnie został dodany w późniejszym czasie, a do jego wykonania użyto kości jelenia szlachetnego. Co prawda podczas analizy nie udało się ustalić, kiedy dokładnie powstały szachy, ale będą prowadzone dalsze badania w tym kierunku.

Jak zauważył dr Rajpold w trakcie spotkania, dzięki uzyskanym wynikom możliwe będzie również prowadzenie właściwej konserwacji zabytku. To z kolei niewątpliwie przełoży się na jego trwałość.

Więcej o:
Copyright © Agora SA