Podczas spacerów na łonie natury, zwłaszcza na obszarach górskich, można natknąć się na jadowite węże. W Polsce nie są one spotykane często, bo do tego grona należy tylko jeden gatunek. Jak go rozpoznać i jak zachować się, gdy dojdzie do ukąszenia? Wyjaśniamy.
FOT. KRZYSZTOF KOCH / Agencja Wyborcza.pl
REKLAMA
REKLAMA
Na całym świecie żyje ponad 3600 gatunków węży. W naszym kraju w środowisku naturalnym występuje zaledwie pięć z nich, z czego tylko jeden jest jadowity. Żmija zygzakowata najczęściej bytuje w górach, a także na obszarach podmokłych, torfowiskach i skrajach lasów. Wybierając się na wędrówkę w te miejsca, warto zadbać o solidne obuwie z grubą podeszwą i wysoką cholewką.
REKLAMA
Zobacz wideo Czy wąż może pokochać człowieka? "Wie, że nie jesteśmy jedzeniem"
Jakie węże występują w Polsce? Gatunki zamieszkujące obszar naszego kraju
Zgodnie z klasyfikacją biologiczną węże są zaliczane do gadów. Ich cechy charakterystyczne to m.in.:
skóra pokryta łuskami
zmiennocieplność
składanie jaj na lądzie
oddychanie za pomocą płuc
Jak wspomnieliśmy wcześniej, w naszym kraju można spotkać tylko pięć gatunków węży. Jakie zatem węże występują w Polsce? Są to:
Żmiję zygzakowatą można łatwo rozpoznać po masywnej sylwetce, trójkątnej głowie i charakterystycznym wzorze na grzbiecieFot. Adam Wajrak / Agencja Wyborcza.pl
Żmija zygzakowata
zaskroniec zwyczajnyFOT. KRZYSZTOF KOCH / Agencja Wyborcza.pl
Gniewosz plamistyAutorstwa Christian Fischer, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4668766
Gniewosz plamisty
Wąż Eskulapa w Bieszczadach - zdjęcie ilustracyjneFot. Adam Wajrak / Agencja Wyborcza.pl
Wąż Eskulapa
Choć każdy z nich ma nieco inne preferencje środowiskowe i bytowe, to można się na nie natknąć we wszystkich obszarach Polski.
Rodzaje węży w Polsce. Czy węże atakują człowieka?
Spotkanie z wężem nie należy do najprzyjemniejszych, zwłaszcza że najczęściej dochodzi do niego niespodziewanie. Warto podkreślić jednak, że wszystkie rodzaje węży w Polsce nie atakują samoistnie, a reakcja z ich strony jest formą obrony.
Wąż w spotkaniu z człowiekiem czuje się zagrożony. Unika on konfrontacji, a atak jest podyktowany zazwyczaj chęcią uniknięcia potencjalnych skutków spotkania z nieznanym osobnikiem. Istnieje kilka sytuacji, które mogą sprowokować atak gada. Najczęściej są to:
Jadowity wąż występujący w Polsce. Jak rozpoznać żmiję zygzakowatą?
Niespodziewane spotkanie z jedynym jadowitym wężem występującym w Polsce może przyprawić o szybsze bicie serca. Żmija zygzakowata to gad o bardzo charakterystycznym wyglądzie. Jak go rozpoznać?
głowa żmii zygzakowatej ma kształt trójkątny lub sercowaty, jest wyraźnie oddzielona od reszty ciała
źrenice węża mają formę wąskiej, pionowej kreski
najbardziej typową cechą jest zygzakowaty wzór, który biegnie przez całą długość grzbietu, niekiedy jednak może on być przerwany lub słabo widoczny, natomiast u odmiany melanistycznej (czarnej) może nie występować w ogóle
żmija może przybierać różne ubarwienie (szarość, brąz, miedź, czerwień, czerń)
Wraz ze wzrostem temperatury ze swoich zimowych kryjówek wychodzą również żmije zygzakowateFot. Paweł Małecki / Agencja Wyborcza.pl
Węże jadowite w Polsce - jak się zachować podczas spotkania? Pierwsza pomoc w przypadku ukąszenia
Bardzo ważna jest wiedza na temat tego, jak się zachować, gdy na naszej drodze spotkamy węże jadowite. W Polsce nie są to bardzo często spotkania, jednak jak już do nich dojdzie, to przede wszystkim należy zachować spokój. Gwałtowna reakcja, choć często instynktowna, może sprowokować węża. Należy powoli oddalić się od gada, a jeśli znajduje się na ścieżce, to najlepiej poczekać, aż sam odejdzie, bez niepotrzebnego zagradzania mu możliwości ucieczki.
Jak się zachować, jeśli dojdzie do ukąszenia?
należy zachować spokój, ponieważ w panice krew krąży szybciej i może spowodować szybsze rozprzestrzenianie się jadu po organizmie
najlepiej usiąść lub położyć się, a ukąszoną kończynę ułożyć wyżej
przed przyjazdem pomocy medycznej możemy delikatnie oczyścić ranę i założyć luźny jałowy opatrunek
rany nie należy nacinać, niewskazane jest także przykładanie lodu w miejsce ukąszenia
Węże w Polsce, które nie zagrażają człowiekowi. Jak rozpoznać?
W lasach, na łąkach, polach, torfowiskach itp. można spotkać także niejadowite węże. W Polsce są to cztery gatunki:
zaskroniec zwyczajny - jest to najpospolitszy gatunek, który charakteryzuje się oliwkowozielonym, szarym lub brązowym zabarwieniem grzbietu (brzuch jest jaśniejszy) i dwiema żółtymi plamami za skronią. Długość ciała może dochodzić do 1,5 m
zaskroniec rybołów - długość jego ciała jest nieco mniejsza, a ubarwienie wyróżnia się niewielkimi ciemnymi plamami, które tworzą mozaikowy wzór, gatunek nie posiada żółtych plam za głową (mogą być słabo widoczne u młodych osobników)
gniewosz plamisty - dorosłe osobniki osiągają zazwyczaj długość 60-70 cm, ubarwienie grzbietu może być szare, brązowe lub rude. Na głowie można zaobserwować ciemną plamę tworzącą kształt litery "V" lub "U". Z wyglądu przypomina nieco żmiję zygzakowatą
wąż Eskulapa - jest to najrzadszy wąż i jednocześnie najdłuższy - może liczyć nawet 2 m długości. Ma smukłe ciało o jednolitym ubarwieniu - jasnobrązowe lub oliwkowobrązowe, z jaśniejszym brzuchem
Boisz się węży? Zapraszamy do udziału w sondzie oraz do komentowania.