Renta socjalna to jedno ze świadczeń dla osób z niepełnosprawnością. Aby je uzyskać, trzeba spełnić określone warunki. Szczegółowo na ten temat pisaliśmy w poprzednim artykule. To właśnie na te wytyczne zwrócił uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich. Choć w ogólnym ujęciu ocenił projekt podwyżki renty socjalnej pozytywnie, to pewne aspekty budzą także zastrzeżenia.
Obecnie renta socjalna jest równa minimalnej emeryturze i jeszcze do końca bieżącego miesiąca wynosi 1588,44 zł brutto. Już 1 marca 2024 roku nastąpi jednak waloryzacja rent i emerytur, w związku z czym świadczenie to wzrośnie do kwoty 1780,96 zł brutto, czyli 1620,67 zł netto. Aktualnie należy też przyjąć, że taka stawka będzie obowiązywać w najbliższym czasie, choć pierwsze czytanie projektu obywatelskiego dotyczącego podwyżki renty socjalnej już się odbyło. Przypominamy, że zakłada on zrównanie świadczenia z najniższą krajową, która obecnie wynosi 4242 zł brutto, a od 1 lipca 2024 roku wzrośnie do 4300 zł.
Obecna kwota renty socjalnej nie pokrywa koniecznych wydatków związanych z niepełnosprawnością. Sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy ograniczająca podjęcie zatrudnienia oraz niska kwota renty socjalnej nie pozwalają na usamodzielnienie się, w wyniku czego osoby niepełnosprawne pozostają na utrzymaniu rodzin. Zwiększenie kwoty i jej coroczna waloryzacja umożliwią w większym stopniu pokrycie koniecznych wydatków oraz zwiększą szanse na niezależne życie
- czytamy w uzasadnieniu projektu. Premier Donald Tusk zapewniał również pod koniec stycznia, że rząd będzie "ciężko i pilnie pracować" nad jak najszybszym wprowadzeniem zmian w życie. Niestety konkretnych terminów jeszcze nie ma. Pojawiła się jednak opinia Rzecznika Praw Obywatelskich.
Projekt nowej renty socjalnej spotkał się z uznaniem, ale istnieją obszary, które można dopracować.
Kierunek zmian nie budzi zastrzeżeń z punktu widzenia ochrony praw jednostki, ale projekt wymaga pogłębionej refleksji
- uważa Rzecznik Praw Obywatelskich, prof. Marcin Wiącka. Chodzi tu przede wszystkim o uwzględnienie osób uprawnionych do innych świadczeń dla osób z niepełnosprawnością z zabezpieczenia społecznego niższych niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. Warto zauważyć, że jeden z warunków przyznania renty socjalnej to powstanie niepełnosprawności w określonym wieku. Skupienie się na tylko jednej grupie potrzebujących budzi zatem uzasadnione wątpliwości. Pełną treść opinii można znaleźć na stronie rządowej.