Wiślana Trasa Rowerowa to szlak rowerowy, który ma przebiegać głównie drogami wyłączonymi z ruchu pojazdów silnikowych, m.in. koroną wałów przeciwpowodziowych Wisły. Pomysł utworzenia takiego szlaku pojawił się pod koniec ubiegłego stulecia za sprawą posłanki i działaczki społecznej, Grażyny Staniszewskiej.
Jak wygląda obecnie Wiślana Trasa Rowerowa? Mapa WTR jako całości na razie nie istnieje, gdyż szlak nie został jeszcze ostatecznie wytyczony. Każde z województw, przez które trasa ma przebiegać, realizuje projekt we własnym zakresie, a prace w poszczególnych województwach są na różnym etapie zaawansowania. Wspólny dla całej trasy jest logotyp, a także oznakowanie Wiślanej Trasy Rowerowej na pomarańczowych tabliczkach. Mapa szlaku obejmuje aktualnie mniej lub bardziej ukończone odcinki trasy na terenie czterech województw: pomorskiego, kujawsko-pomorskiego, śląskiego i małopolskiego. Przy czym warto pamiętać, że ideą Wiślanej Trasy Rowerowej jest nie tylko możliwość przejechania przez Polskę rowerem wzdłuż naszej najdłuższej rzeki, ale także zwiedzenia znajdujących się w pobliżu trasy atrakcji – przyrodniczych i architektonicznych. Warto zatem sprawdzić, co mają do zaoferowania poszczególne fragmenty trasy.
Jak na południu Polski kształtuje się Wiślana Trasa Rowerowa? Małopolska może się pochwalić tym, że WTR na jej terenie jest zasadniczo oddana do użytku, choć wciąż jeszcze pozostają takie fragmenty, które wymuszają konieczność korzystania z objazdów. Co ważne, Wiślana Trasa Rowerowa w Małopolsce jest w większości drogą asfaltową, na dodatek szlak jest głównie płaski, są zaledwie dwa podjazdy, co sprawia, że jest trasą łatwą. Z uwagi na długie odcinki poprowadzone po ścieżkach rowerowych oddzielonych od ruchu drogowego jest też szlakiem w większości bezpiecznym dla rodzin z dziećmi. Małopolska Wiślana Trasa Rowerowa przez większą swą część wiernie trzyma się korony wałów przeciwpowodziowych Wisły, wiodąc poza drogami publicznymi. Ma to swoje minusy: oprócz Oświęcimia i Krakowa nie ma na tym odcinku WTR większych miast, przez co odwiedzenie lokalnych atrakcji czy zabytków, a nawet udanie się do sklepu, restauracji czy na nocleg, wiąże się z koniecznością zdecydowanego zboczenia z trasy.
Nie w całości jednak wolna od ruchu samochodów jest małopolska Wiślana Trasa Rowerowa. Kraków – Niepołomice to odcinek, na którym przez około 10 kilometrów trzeba jechać wzdłuż dość ruchliwej ulicy, wiodącej przez miejscowości Brzegi oraz Grabie. Dopiero w Grabiu, tuż przed Niepołomicami, trasa wraca na komfortową ścieżkę wytyczoną na wale wiślanym. Stąd jedzie się już wygodnie i bezpiecznie aż do samych Niepołomic, lub dalej. Dlatego też odcinek od Mostu Wandy (wyjazd z Krakowa) do miejscowości Grabie nie jest polecany rodzinom z małymi dziećmi. Będąc w miejscowości Grabie, warto odwiedzić zabytkowy drewniany kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny z połowy XVIII wieku. W Niepołomicach natomiast koniecznie trzeba zobaczyć tamtejszy Zamek Królewski, wraz z Muzeum Niepołomickim oraz Ogrodami Królowej Bony. Zamek, który stanowi dziś wizytówkę miasta, zbudował w XIV wieku Kazimierz Wielki.
Jak prezentuje się na innych odcinkach małopolska Wiślana Trasa Rowerowa? Oświęcim – Kraków to jeden z najlepiej przygotowanych odcinków tej trasy. Ma on około 85 km długości i spokojnie można pokonywać go nawet z maluchem w rowerowej przyczepce. Od wyjazdu z Oświęcimia asfaltowa trasa wiedzie wzdłuż Wisły, całkowicie poza ruchem samochodowym. Przez pierwsze 30 km droga jest dość monotonna, można podziwiać rozpościerające się wokół tereny zalewowe, a w oddali podziwiać panoramę Beskidu Śląskiego, Małego i Żywieckiego. Patrząc w kierunku północnym, można dostrzec wzniesienie Lipowiec z zamkiem o tej samej nazwie na jego szczycie oraz skansenem pod wzniesieniem. Po przejechaniu pod drogą wojewódzką nr 781 nawierzchnia nieco się zmienia, a dojeżdżając do miejscowości Kamień, trzeba pokonać dość stromy podjazd. Dalej jednak jest już "z górki" w stronę Wisły. Wciąż zbliżając się do Krakowa, koniecznie trzeba odwiedzić opactwo benedyktynów w Tyńcu, jedną z większych atrakcji na tym odcinku WTR. Stąd wyłącznie asfaltowe ścieżki poprowadzą po wałach Wisły do centrum Krakowa, wprost na Wawel.
Jaki dystans pokonuje Wiślana Trasa Rowerowa? Długość całej trasy nie jest jeszcze znana z uwagi na to, że nie powstały jeszcze wszystkie jej odcinki. Małopolski odcinek Wiślanej Trasy Rowerowej ma długość prawie 236 km, z czego mniej niż 10 km to nawierzchnia, która nie jest wylana asfaltem. Małopolski odcinek WTR rozpoczyna się na granicy województw śląskiego i małopolskiego w miejscowości Jawiszowice, natomiast kończy w Szczucinie, czyli na granicy województw małopolskiego i świętokrzyskiego.
Choć niezbyt trudna i dość dobrze przygotowana w Małopolsce jest Wiślana Trasa Rowerowa, czas przejazdu tym odcinkiem WTR jest trudny do określenia. Doświadczony rowerzysta powinien pokonać go w trzy dni, można jednak zaplanować dłuższą wycieczkę – ważne, by przy trasie zarezerwować sobie noclegi. Warto też wiedzieć, że na małopolskim odcinku Wiślanej Trasy Rowerowej znajduje się aż kilkanaście Miejsc Obsługi Rowerzystów, gdzie można odpocząć, spożyć posiłek, skorzystać z toalety czy znaleźć schronienie przed deszczem.