Spokój, cisza i piękne widoki. Największe ogrody botaniczne w Polsce to idealne miejsca na spacer

Największe ogrody botaniczne w Polsce, podobnie jak i ogrody niewielkie, tworzone i prowadzone są w naszym kraju po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Tego typu ogrodów jest w Polsce ponad 40.

Ogrody botaniczne w Polsce zakładano od 1775 roku, przy czym pierwszy polski ogród botaniczny założony został przy Królewskiej Szkole Lekarskiej w Grodnie, które obecnie znajduje się na terenie Białorusi. Co ciekawe, pierwszy publiczny ogród botaniczny na świecie powstał w Wenecji, w 1333 roku.

Zobacz wideo Majorka poza sezonem? Ależ oczywiście! [VLOG]

Ogrody botaniczne w Polsce: najstarsze

Ogrody botaniczne w Polsce zakładane są od blisko 250 lat. Najstarszym istniejącym do dziś polskim ogrodem botanicznym jest Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie Fot. Grażyna Makara / Agencja Wyborcza.pl

Zajmuje on powierzchnię niecałych 10 hektarów, a założono go w 1783 roku. Blisko dwieście lat później, w 1976 roku, wpisany został do rejestru zabytków, jako pomnik historii nauki, sztuki ogrodniczej i kultury oraz cenny obiekt przyrody. Z uwagi na swój wiek, ogród ten posiada bardzo stare okazy roślin, rośnie tu np. liczący sobie około 260 lat Dąb Jagielloński czy najstarsza polska robinia akacjowa. Również w 1783 roku założone zostało Arboretum w Lipnie koło Niemodlina w województwie opolskim. Arboretum, albo też inaczej ogród dendrologiczny (dendrarium) jest szczególnym rodzajem ogrodu botanicznego, w którym kolekcjonuje się krzewy i drzewa, prowadząc najczęściej badania nad nimi. W najstarszym polskim arboretum rosną jedne z najstarszych i najwyższych w Polsce jałowców wirginijskich oraz okazały i wiekowy żywotnik olbrzymi. Arboretum w Lipnie ma również imponującą kolekcję rododendronów.

Najlepsze ogrody botaniczne w Polsce: Łódź, Bydgoszcz czy Warszawa mają ciekawe obiekty

Najlepsze ogrody botaniczne w Polsce można spotkać praktycznie w każdej jej części. Jednym z największych i niezwykle interesujących ogrodów botanicznych jest Ogród Botaniczny w Łodzi, zajmujący powierzchnię 67 ha. Istnieje już od niemal stu lat i ma charakter parkowo-leśny.

9.04.2024, Ogród Botaniczny w Łodzi. Kwitnie kolekcja tulipanów
9.04.2024, Ogród Botaniczny w Łodzi. Kwitnie kolekcja tulipanów Fot. TSS

Krajobraz ogrodu urozmaicają sztucznie usypane wzgórza, obłożone blokami skalnymi. Wśród działów ogrodu na szczególną uwagę zasługuje Ogród Japoński prezentujący roślinność krajów Dalekiego Wschodu. Najstarszą częścią łódzkiego ogrodu botanicznego jest natomiast dział roślin leczniczych i przemysłowych. Wśród cieszących się popularnością ogrodów wymienia się Ogród Botaniczny Leśnego Parku Kultury i Wypoczynku "Myślęcinek" w Bydgoszczy. Jest ogrodem miejskim, w którym rośnie ponad 800 gatunków, w większości roślin dziko rosnących. W ogrodzie budowane są ekspozycje tematyczne, z których wiele ma charakter edukacyjny. Natomiast w zamkniętej części ogrodu znajduje się dział roślin uprawnych oraz leczniczych. Stosunkowo młody jest Ogród Botaniczny Polskiej Akademii Nauk. Założony w 1974 roku na warszawskim Ursynowie może pochwalić się bogatą kolekcją flory Polski. Ogród zajmuje około 40 ha i zgromadzono w nim ponad 8000 roślin. Najciekawsze z jego działów to ogrody sensoryczne (zwane ogrodami zmysłów) oraz unikalny bank nasion.

Jakie są najlepsze ogrody botaniczne w Polsce?

Jakie są najlepsze ogrody botaniczne w Polsce? Za takie uznawane są zwłaszcza ogrody uniwersyteckie. Obok Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego na uwagę zasługuje z pewnością Ogród Botaniczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, który w przyszłym roku będzie obchodził stulecie swojego istnienia.

Wiosna w Ogrodzie Botanicznym w Poznaniu.
Wiosna w Ogrodzie Botanicznym w Poznaniu. Fot. Piotr Skórnicki / Agencja Wyborcza.pl

Poprowadzono tu ścieżki edukacyjne dla rodzin z dziećmi, np. ornitologiczną ścieżkę "Z lornetkami za piórkami" czy ścieżkę ukazującą roślinność Ameryki Łacińskiej. W szklarniach można obejrzeć jeden z najbogatszych w Polsce zbiorów kaktusów, a wejście do ogrodu jest bezpłatne. Wśród najpiękniejszych wymieniany jest także Ogród Botaniczny UMCS w Lublinie. Można tu zobaczyć arboretum, rosarium, rodzime rośliny, a nawet rośliny biblijne. O miano najlepszego walczy z nim Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego, który powstał ponad 200 lat temu i prezentuje prawie 12 tysięcy roślin. Rośnie tu m.in. welwiczia, jedna z najdziwniejszych roślin świata.

Welwiczia. Zdjęcie ilustracyjne
Welwiczia. Zdjęcie ilustracyjne Autorstwa Sara&Joachim on Flickr - Flickr, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6342902

Ranking: największe ogrody botaniczne w Polsce

Ranking "największe ogrody botaniczne w Polsce" otwierają nie ogrody o największej powierzchni, ale takie, których kolekcja roślin jest wyjątkowo bogata. Za jedno z największych i najbogatszych w gatunki uznawane jest Arboretum w Rogowie w województwie łódzkim.

Arboretum w Rogowie
Arboretum w Rogowie Fot. Tomasz Stańczak / Agencja Wyborcza.pl

Położone jest na terenie dawnej wsi Kiełbasa, obecnie w granicach osady Rogów. Zajmuje niemal 54 hektary i nazywane jest "magicznym ogrodem". Można w nim podziwiać rośliny drzewiaste, rośliny zielone, alpinarium, leśne powierzchnie doświadczalne oraz Ogród Ginących Roślin Świata. Wśród najbogatszych w gatunki wymienia się także Arboretum w Kórniku (czwarte co do wielkości kolekcji w Europie). Zgromadzono tu ponad 3500 gatunków drzew i krzewów na powierzchni 50 ha. Znajdziemy tu m.in. ponad stuletnie magnolie drzewiaste czy najstarsze w Polsce cypryśniki błotne. Dla kontrastu warto też wspomnieć o najmniejszym polskim ogrodzie botanicznym. Jest nim Górski Ogród Botaniczny im. Mariana Raciborskiego Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Zakopanem. Założony w 1953 roku ogród botaniczny zajmuje zaledwie 0,3 ha.

Największe ogrody botaniczne w Polsce [lista]

Lista największych ogrodów botanicznych w Polsce pod względem powierzchni natomiast wygląda następująco:

  • Arboretum w Bolestraszycach
  • Arboretum Bramy Morawskiej
  • Arboretum w Gołuchowie
  • Ogród Botaniczny w Orlu
  • Arboretum w Zielonce
  • Ogród Botaniczny w Łodzi
  • Ogród Botaniczny Leśnego Parku Kultury i Wypoczynku "Myślęcinek" w Bydgoszczy
  • Arboretum w Rogowie
  • Arboretum w Kórniku
  • Leśny Ogród Botaniczny Marszewo.
Więcej o: