Stopy procentowe - co to takiego?
Stopy procentowe to fachowe określenie kosztów kapitału, czyli ceny, którą należy zapłacić za korzystanie z niego. Jest kilka rodzajów stóp procentowych:
- stopa referencyjna - to ona ma wpływ na wysokość oprocentowania pożyczek udzielanych w Polsce. Jest to cena minimalna, po jakiej bank dokonuje operacji otwartego rynku na rynku międzybankowym
- stopa lombardowa - jest to cena, po jakiej Narodowy Bank Polski udziela kredytów bankom komercyjnym pod zastaw papierów wartościowych. Stanowi ona odniesienie dla maksymalnego oprocentowania kredytów na rynku międzybankowym
- stopa depozytowa - jest to oprocentowanie jednodniowych depozytów, które składane są przez banki komercyjne w banku centralnym. Wpływa ona na rentowność lokat i depozytów, które składa się w bankach komercyjnych
- stopa redyskontowa weksli - cena, po jakiej bank centralny kupuje weksle od innych banków komercyjnych, które wcześniej przez nie zostały zdyskontowane, czyli kupione po cenie niższej od nominalnej od swojego klienta. Weksel stanowi zabezpieczenie kredytu
- stopa dyskontowa weksli - cena, którą płaci bank komercyjny bankowi centralnemu za udzielony kredyt pod zastaw weksli własnych przedsiębiorstw wystawionych jako zabezpieczenie kredytów.
Czym jest WIBOR?
WIBOR to skrót od nazwy Warsaw Interbank Offered Rate, czyli referencyjna wysokość oprocentowania na polskim rynku międzybankowym. Określa się ją przy pomocy średniej arytmetycznej na podstawie oprocentowania w ujęciu rocznym podawanego przez największe banki w Polsce. Odrzucane są przy tym wartości skrajne. Czynność polegająca na określeniu WIBOR nazywana jest fixingiem WIBOR.
Jaka jest stopa referencyjna NBP?
Wskaźniki te można znaleźć na stronach firm i instytucji zajmujących się finansami i ekonomią, ale przede wszystkim na stronie samego banku centralnego. Stopa referencyjna NBP jest jedną z podstawowych stóp procentowych, które ustala Rada Polityki Pieniężnej. I tak w ostatnich latach od 9 kwietnia do 28 maja 2020 r. było to 0,5 %, a następnie została obniżona do 0,1%. W październiku 2021 r. stopa wynosiła ponownie 0,5%, a od 3 listopada 2021 r. było to 1,25%. Natomiast od 9 września 2022 r. wynosi 6,75%.
Stopy procentowe i wykres - czy jest gdzieś dostępny?
Tak - dla osób, które wolą zapoznać się z wysokością stopy procentowej przez wykres, czyli ujęcie graficzne, są takie możliwości. Sam Narodowy Bank Polski zamieszcza na swojej stronie takie informacje, ale można je znaleźć również na innych stronach internetowych.
Rada Polityki Pieniężnej - jakie są jej zadania i po co funkcjonuje?
Rada Polityki Pieniężnej jest organem NBP, w której skład wchodzi przewodniczący w osobie prezesa NBP oraz 9 członków, którzy powoływani są w równej liczbie przez Prezydenta, Sejm i Senat. Kadencja członka trwa 6 lat i można ją pełnić tylko raz. Do jej zadań należy:
- ustalanie wysokości stóp procentowych NBP
- ustalanie stopy rezerwy obowiązkowej banków i wysokości jej oprocentowania
- określanie górnych granic wynikających ze zobowiązań, które NBP robi poprzez zaciąganie pożyczek i kredytów w zagranicznych bankach
- zatwierdzenie planu finansowego oraz sprawozdania z działalności NBP
- przyjmowanie rocznego sprawozdania finansowego NBP
- ustalanie zasad operacji otwartego rynku.
Jakie są stopy procentowe w Polsce?
Wzrost stóp procentowych przekłada się niestety również na wysokość rat kredytów. Ostatnie zmiany w tym zakresie miały miejsce we wrześniu 2022 r., kiedy to podniesione zostały do poziomu 6,75%. W styczniu i lutym 2023 r. postanowiono utrzymać wysokość na tym samym poziomie. Pozostałe stopy procentowe w Polsce wyglądają zaś następująco (zgodnie z decyzją RPP z dnia 8 lutego 2023 r.):
- stopa lombardowa to 7,25 % w skali rocznej
- stopa depozytowa to 6,25 % w skali rocznej
- stopa redyskontowa to 6,8 % w skali rocznej
- stopa dyskontowa to 6,85% w skali rocznej.
Zobacz też: Stopy procentowe w strefie euro znów w górę. EBC nie zaskoczył skalą podwyżki
